تغییر نام

تغییر نام و انتخاب نام جدید

تغییر نام از طرف متقاضیان با علت های گوناگونی مطرح می شود. اما پیش از آن باید ذکر کرد که انتخاب نام مناسب و با مسمی از اولین حقوق فرزندان و اولین وظایف والدین در قبال آنان است. بعد تر فرد با رسیدن به سن قانونی و مرحله رشد ممکن است از نام خود خشنود نباشد و خواستار تغییر آن باشد. اما برای عملی کردن خواسته خود می بایست قاضی و سیستم حقوقی را قانع کند، البته این امکان برای تغییر نام های مذهبی وجود ندارد چرا که به دلایل تعصبات مذهبی این عمل مجاز نیست. برای تغییر نام متقاضیان مطابق ماده 20 قانون ثبت احوال به این ادارات مراجعه نمایند. اگر ادارات ثبت احوال با درخواست فرد موافقت نکند شخص می تواند با طرح دعوای حقوقی در دادگاه اداره ثبت احوال را مجبور به پذیرش درخواست کند.

ماده 20 قانون ثبت احوال در مورد تغییر نام

به موجب این قانون انتخاب نام جایگزین با خود فرد است. همچنین اسامی ترکیبی مانند امیر محمد یا محمد حسین که عرفاً یک نام تلقی می شوند نیز قابل پذیرش است.

تبصره 1 ) انتخاب نام هایی که موجب هتک حیثیت مقدسات اسلامی می گردد و همچنین عناوین و القاب و نام های زننده و مستهجن یا نامتناسب با جنس ممنوع است.

تبصره 2 ) تشخیص نام های ممنوع با شورای هالی ثبت احوال می باشد و این شورا نمونه های آن را تعیین و به سازمان اعلام می کند.

تبصره 3 ) انتخاب نام در مورد اقلیت های دینی شناخته شده در قانون اساسی تابع زبان و فرهنگ دینی آنان است.

تبصره 5 ) ذکر سیادت در اسناد سجلی ساداتی که سیادت آنان در اسناد سجلی پدر و یا جد پدری مندرج باشد و یا سیادت آنان با دلایل شرعی ثابت گردد الزامی است. مگر کسانی که خود را سید ندانند و یا عدم سیادت آنان شرعاً احراز شود.

اسامی مجاز برای تغییر نام

مطابق ماده 20 قانون ثبت احوال و همچنین تبصره های ذیل آن نام هایی که مشمول یکی از موارد زیر شوند می توانند با رعایت مقررات مربوطه تغییر کنند :

1. نام هایی که به سبب آن ها مقدسات اسلامی هتک حیثیت می شوند : عبدالات (لات از بت های مورد پرستش در مکه مکرمه پیش از اسلام)
2. القاب ساده یا مرکب : ملک الدوله، حلجیه سلطان، سلطانعلی و …
3. نام های زننده و مستهجن : نام هایی که بر حسب زمان و مکان یا مورد به یکی از دلایل زیر مستهجن شناخته می شوند :

الف) نام هایی که مغایر عرف و فرهنگ و مقدسات مذهبی جامعه باشد : لات، شاهدوست، خونریز و …

ب) نام هایی که معرف صفات ناپسد و مخالف با رازش های انسانی باشد : گرگ و …

ج) نام هایی که سبب اشاعه فرهنگ بیگانه می شود : ژاکاردو و …

د) نام هایی که سبب تحقیر اشخاص شده و معنی لغوی آن در جامعه پذیرفته نمی شود : صد تومانی، کنیز، گدا و …

همچنین نام هایی که در یکی از دسته های زیر جا بگیرد قابل تغییر است :

1.اسامی نامتناسب با جنس مثل : ماشالله برای زنان، اضرف و اکرم برای زنان.

2.حذف کلمات زائد و غیر ضروری در نام اشخاص مثل بیگ و بیگم، کربلائی، مشهدی، غلام، ذولف و …

3.تصحیح اشتباهات املائی در نام اشخاص که به علت عدم آشنایی مأمور با لهجه ها و الفاظ و یا تلفظ اظهار کننده پیش آمده است مثل زهراب به سهراب، یا منیجه به منیژه و …

4.نام مشترک برادران و خواهران در یک خانواده

5.نام مشرک بین فرزند با پدر یا مادر در یک خانواده

6.تغییر رسم الخط نام ها از عربی به فارسی مانند اسمعیل به اسماعیل

7.تغییر نام مشرف شدگان به دین مبین اسلام

8.نام هایی که اسامی ایام هفته هستند.

9.تغییر نام افراد تغییر جنسیت داده که دادگاه صالحه حکم تغییر جنس در اسناد سجلی آنان را داده است.

10.تغییر نام دارای اسم مستعار مانند اکبر (کامران)

11.پیشوند عبد مختص اسامی خداوند است در غیر این صورت فرد می تواند آن را از نام خود حذف کند.

واجدین شرایط تغییر نام

1.اشخاصی که حداقل 18 سال سن داشته باشند.

2.افرادا کمتر از 18 سال دارای حکم رشد.

3.پدر یا جد پدری با رائه شناسنامه خود برای فرزندان کمتر از 18 سال خود

4.سرپرست قانونی از جمله قیم، امین و وصی برای افراد صغیر یا محجور با رائه مدرک مستندی که سمت او را احراز کند.

مدارک مورد نیاز برای تغییر نام

1.اصل شناسنامه و کپی آن

2.تکمیل فرم درخواست تغییر نام

3.واریز مبلغ 50 هزار تومان نزد یکی از شعب بانک های ملی ایران به نام سازمان ثبت احوال کشور

تغییر نام افراد زیر 18 سال

از آنجا که ماده 20 قانون ثبت احوال به افراد اجازه تغییر نام تحت شرایط خاصی را داده است، افراد با حداقل 18 سال سن می توانند نسبت به این امر اقدام کنند. اما شرایط برای افراد زیر 18 سال به گونه دیگری است. اشخاص زیر 18 سال برای تغییر نام باید حکم رشد داشته باشند و یا اینکه پدر یا جد پدری با ارائه شناسنامه اقدامات لازم را برای تغییر نام آنان انجام دهد. قیم یا وصی یا امین نیز برای افراد صغیر و محجور می توانند با مراجعه به اداره ثبت احوال درخواست تغییر نام این افراد را ارائه کنند.

شرایط تغییر نام های مذهبی در شناسنامه

معمولاً درخواست تغییر اسامی مذهبی رد می شود و تفاوتی نمی کند که فرد رأساً از طریق ثبت احوال اقدام کند یا از طریق طرح دعوا در مراجع قضائی. در صورتی که نام مورد درخواست نیز مذهبی باشد و فراوانی آن نسبت به نام قبلی بیشتر باشد.

مطابق رأی وحدت رویه مورخ 22/1/1362 هیأت عمومی دیوان عالی کشور و رویه عملی و حال حاضر دادگاه ها، دادگاه های صالح برای رسیدگی تغییر نام کوچک دادگاه های دادگستری یا در واقع دادگاه های عمومی حقوقی هستند. شخص می تواند بدون اختیار کردن وکیل دادگستری نسبت به تغییر نام خود اقدام کند. البته در قوانین نسبت به تغییر برخی نام ها سخت گیری بیشتری دارد، این سخت گیری ناشی از اعتقادات مذهبی و دینی است و نه قانون. برخی قضات البته تفاوتی میان اسامی قائل نیستند و حکم به تغییر صادر می کنند.

نحوه ثبت درخواست اینترنتی تغییر نام در سازمان ثبت احوال کشور

افرادی که واجد شرایط تغییر نام باشند می توانند با توجه به غیر حضوری شدن بسیاری از فرآیندهای سازمان احوال کشور، متقاضیان می توانند درخواست تغییر نام خود را به صورت اینترنتی ثبت کنند. افراد می توانند با مراجعه به وبگاه سازمان ثبت احوال کشور به نشانی www.sabteahval.ir مراحل ثبت درخواست تغییر نام را طی کنند. در ادامه این روند را با جزئیات بیشتر توضیح خواهیم داد.

1.ابتدا در تب جستجوی مرورگر آدرس سازمان ثبت احوال کشور (www.sabteahval.ir) را درج کنید.

2.پس از ورود به سایت از منوی بالا گزینه میز خدمت الکترونیکی را انتخاب کنید.

3.از زیر منوی میز خدمت الکترونیکی روی گزینه در خواست تغییر نام کلیک کنید.

4.پس از ورود به صفحه مربوط به تغییر نام می توانید با فشردن دکمه ثبت درخواست خود را مبنی بر تغییر نام خود ثبت نمایید.

برای ورود به صفحه سامانه ثبت درخواست اینترنتی نام در سازمان ثبت احوال کشور کلیک کنید.

مزایای ثبت درخواست تغییر نام به صورت غیر حضوری

سابق بر این در گذشته افراد برای تغییر نام خود می بایست به یکی از مراکز ثبت احوال کشور مراجعه و درخواست خود را به صورت حضوری در سازمان ثبت احوال کشور به ثبت رسانند. سازمان ثبت احوال کشور موظف بود پس از ثبت درخواست آن را بررسی کرده و نتیجه را به متقاضی اطلاع دهد. اما پس از ایجاد امکان ثبت درخواست اینترنتی این روند تسهیل شده است.

در حقیقت فرد می تواند با مراجعه به سایت سازمان ثبت احوال کشور در خواست خود مبنی بر تغییر نام خود را به صورت غیر حضوری و اینترنتی ثبت کند و دیگر لزومی به مراجعه حضوری به ادارت این سازمان نیست. پس از به ثبت رسیدن این درخواست در سامانه ، سازمان ثبت احوال کشور درخواست را بررسی کرده و نتیجه را به صورت اینترنتی و غیر حضوری به متقاضی اطلاع می دهد. چنانچه درخواست فرد مورد تأیید قرار گرفته باشد شخص می تواند با مراجعه به یکی از ادارات ثبت احوال کشور اقدام به احراز هویت و سپس مراحل تغییر نام را طی کند.

نکته قابل توجه این است که در صورت تایید درخواست فرد، وی می بایست به اداره ای که از طرف سازمان ثبت احوال کشور معین شده مراجعه و مراحل را در آن شعبه طی کند.

استعلام درخواست اینترنتی تغییر نام در سازمان ثبت احوال کشور

پس از ثبت در خواست تغییر نام در سامانه ثبت احوال کشور، به منظور تأیید ثبت نام اولیه یک کد پیگیری برای فرد در نظر گرفته می شود. متقاضی می بایست برای پیگیری های بعدی در خواست خود این کد را نزد خود نگه دارد. برای استعلام روند رسیدگی به درخواست مجدداً می بایست به سایت سازمان ثبت احوال کشور مراجعه نمود و از زیر منوی درخواست تغییر نام از منوی میز خدمات الکترونیکی، روی دکمه پیگیری کلیک نمود. پس از هدایت به صفحه پیگیری می بایست شماره پیگیری را در کادر مربوطه وارد کرد.